200 jaar na dato: een ramp herleeft

Het Noord-Veluws Archief (NoVA) presenteert de tentoonstelling 1825, de vergeten ramp in Museum Het Pakhuis in Ermelo 
Deze tentoonstelling biedt een unieke blik in een vrijwel vergeten hoofdstuk uit de Nederlandse geschiedenis: de grote watersnood van februari 1825, die delen van de Noordwest-Veluwe, Overijssel, Friesland, Groningen en Noord-Duitsland verwoestte. De tentoonstelling opent op 8 december 2025.  
Lijst van opgenomen verliezen van de inwoners van Ermelo.

Een ramp die Nederland veranderde

In februari 1825 zorgde een verwoestende noordwesterstorm, gecombineerd met een springvloed, voor dijkdoorbraken en massale overstromingen langs de Veluwse Zuiderzeekust. Het zeewater drong diep het land binnen en verwoestte huizen, boerderijen en levens. Tussen Nunspeet en Ermelo bleef de schade beperkt, maar in Harderwijk kon je met een schuit door de straten varen. De gemeenten Elburg, Oldebroek en de voormalig gemeente Doornspijk werden zwaar getroffen. De impact op de gemeenschappen was enorm.

Deze ramp is echter grotendeels uit ons collectieve geheugen verdwenen. De tentoonstelling 1825, de vergeten ramp brengt deze vergeten geschiedenis opnieuw onder de aandacht. Een bezoek aan deze unieke expositie dompelt je onder in de verhalen van ooggetuigen, zoals burgemeester Vitringa van Ermelo. 

De tentoonstelling 1825, de vergeten ramp brengt deze vergeten geschiedenis opnieuw onder de aandacht

Bijzondere documenten en verhalen

Deze ooggetuigenverslagen zijn gereconstrueerd op basis van de archieven die zijn opgenomen in de collectie van het Noord-Veluws Archief. NoVA bewaart veel archieven die verhalen over de ramp en haar gevolgen. Aan de hand van kaarten, historische brieven en verslagen wordt een beeld geschetst van het dagelijks leven tijdens en na de overstroming. Deze zorgde niet alleen voor directe materiële schade, maar had ook impact op langere termijn.

Een leerzame blik op het verleden

In de tentoonstelling wordt niet alleen stilgestaan bij de verwoestingen, maar ook bij de wederopbouw en de lessen die hieruit getrokken konden worden. Zo zorgde de ramp ervoor dat dijken werden hersteld en er vloedbergen werden aangelegd als schuilplaatsen voor een volgende overstroming. Met deze tentoonstelling wil het Noord-Veluws Archief niet alleen een vergeten ramp herdenken, maar ook een brug slaan tussen het verleden en het heden. De tentoonstelling stelt de vraag: wat kunnen we anno 2025 leren van de aanpak van 200 jaar geleden, in een tijd waarin de strijd tegen water nog steeds actueel is?  

Poster voor de tentoonstelling '1825, de vergeten ramp' in Museum het Pakhuis te Ermelo van 8 december 2025 tot en met 8 februari 2026.

Samenwerking en ondersteuning

De reizende tentoonstelling 1825, de vergeten ramp is onderdeel van een groot project met diverse activiteiten. Meer informatie over de andere activiteiten binnen dit project vind je op www.noordveluwsarchief.nl.  

De tentoonstelling is te bezoeken van 8 december 2025 tot en met 8 februari 2026 in Museum Het Pakhuis. Voor meer informatie over openingstijden van het museum kun je terecht op www.hetpakhuisermelo.nl. 
 

Meer informatie
Agenda

Tentoonstelling ‘1825, de vergeten ramp’

23 september 2025 - 1 november 2025

Het Noord-Veluws Archief (NoVA) presenteert de tentoonstelling 1825, de vergeten ramp in Boerderijmuseum ‘De Bovenstreek’ in Oldebroek

Fietsroute 1825, de vergeten ramp

14 april 2025

Met de nieuwe fietsroute “1825, de vergeten ramp” krijg je de kans om de vergeten ramp van 1825 zelf te ontdekken en het verleden te herbeleven.