Tweede Wereldoorlog

De Tweede Wereldoorlog (1940-1945) heeft veel impact gehad op de samenleving. De impact van deze periode vinden we ook terug in onze archieven. In veel van onze gemeentelijke archieven vind je sporen van de bezettingsjaren terug. In onze beeldbank vind je beelden terug van de bezetting, bevrijding én een hele grote collecties oorlogsaffiches. Deze collectie affiches hebben we onder andere te danken aan Jan L. de Boer, die zijn verzameling aan het Noord-Veluws Archief heeft geschonken. Door zijn bijzondere schenking kunnen wij een beeld schetsen van de propaganda die gedurende de oorlogsjaren werd verspreid. 

Verhalen

In de regio zijn veel bijzondere verhalen over de Tweede Wereldoorlog te vertellen. Het meest bekende verhaal is dat van Het Verscholen Dorp in Vierhouten. Anderhalf jaar lang bood dit unieke dorp diep in de bossen van Vierhouten bescherming aan tachtig tot honderd Joden, verzetslieden, onderduikers en geallieerden. In 1944 is het dorp helaas ontdekt door de Duitse bezetter. In de bossen rondom de Zwaluwenburg in ’t Harde (toen nog Oldebroek) is ook veel gebeurd tijdens die periode. Richard de Nooy schrijft erover in zijn boek ‘Verraad op Huize Zwaluwenburg, dat in onze studiezalen te lezen is.

 
Wellicht is het monument aan de Eperweg in ’t Harde voor Ted Bachenheimer je ook wel eens opgevallen. Bachenheimer was een parachutist bij het 82nd Airborne Division. Tijdens operatie Market Garden (de Slag om Arnhem) landde hij nabij Grave. Na Market Garden werd hij ingezet bij Operatie Windmill. Die operatie was erop gericht om een vluchtroute voor geallieerden te ontwerpen. Op 16 oktober 1944 werd Bachenheimer gearresteerd. Op 22 oktober wist hij tijdens een transport te vluchten. Waarschijnlijk is hij daarna weer opgepakt. In de nacht van 22 op 23 oktober 1944 reed er een Wehrmacht truck over de Eperweg in ’t Harde, waarbij geweerschoten klonken. Het lichaam van Ted Bachenheimer werd de volgende ochtend gevonden. Hij werd begraven op Eekelenburg in Oldebroek en is later herbegraven op het Beth Olam Jewish Cemetary te Hollywood.

Sporen van de Tweede Wereldoorlog zijn overal te herkennen. Samen met onze archieven maken die sporen het verhaal compleet. Een verhaal dat nooit vergeten mag worden.

Thema’s

Stamboomonderzoek

Wie waren jouw voorouders? Hoe lang leefden ze, met wie waren ze getrouwd en wat was hun beroep? Uiteraard helpen we jou graag in je zoektocht!

Belgische vluchtelingen

Ruim een miljoen vluchtelingen moesten worden opgevangen in Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog. Zij werden onder andere opgevangen in Oldebroek, Nunspeet en Harderwijk.

Hanze

Het Noord-Veluws Archief beheert onder andere de archieven van drie middeleeuwse Hanzesteden: Harderwijk, Hattem en Elburg.

1825, de vergeten ramp

Op 4 en 5 februari 1825 veranderde de Noordwest-Veluwe voorgoed. Een noordwesterstorm veroorzaakte een grote overstroming van de Zuiderzee.