Opsporing verzocht

Dit jaar ontving het Noord-Veluws archief een bijzondere schenking uit handen van Hans Timmerman. Het ging om twee dichtbundels van de hand van Tony de Ridder, namelijk ‘Wolken boven Hattem’ en ‘Het Weiland’. Antoinette Schottelius – De Ridder (1886 – 1971) was een bekend dichter, schrijver en vertaler. Ze schreef ‘Wolken boven Hattem’ tijdens haar verblijf in landhuis ‘De Gelderkamp’ in Hattem vlak na de oorlog. ‘Het Weiland’ droeg ze op aan Eva en Greet Kraaij, destijds bewoners van het landhuis.

Omslag van het boekje 'wolken boven Hattem' van Tony de Ridder.

Tijdens één van zijn onderzoeken naar de Slag om Arnhem in de Tweede Wereldoorlog, stuitte Hans op deze boekjes en raakte geïntrigeerd door het verhaal van Tony de Ridder. “Tony de Ridder woonde tijdens de Slag om Arnhem in Oosterbeek. Haar huis lag aan de rand van aan het gevechtsgebied, direct aan het front, vlakbij het hoofdkwartier van de 1st. Airborne Division, dat gevestigd was in Hotel Hartenstein, het huidige Airborne Museum. Tijdens de gevechten raakte ze zwaargewond en werd afgevoerd naar het noodhospitaal in Otterlo, dat destijds in Museum Kröller-Müller was ondergebracht. Haar huis werd verwoest. Medio april 1945 verbleef ze nog in het hospitaal te Otterlo.” vertelt Hans Timmerman.

Tijdens de gevechten raakte ze zwaargewond en werd afgevoerd naar het noodhospitaal in Otterlo

Hattem

Hoe Tony in nadien in Hattem terecht kwam, was Timmerman tot op heden niet geheel duidelijk. Mogelijk had dit te maken met de vele voordrachten die ze door het hele land, waaronder ook regelmatig in Hattem verzorgde. Aankondigingen daarvoor voor haar voordrachten kom je in de plaatselijk krant zoals ‘Veluwsch Nieuws’ en andere kranten tegen. Ze zal dus zeker contacten in de regio hebben gehad. Van juli tot en met september 1945 verbleef ze in de villa ‘De Gelderkamp’ in Hattem. Dit blijkt uit enkele verzen en extra informatie in het boekje ‘Wolken boven Hattem’.

Sporen in archief

In de collectie van het Noord-Veluws Archief was geen directe link met Tony de Ridder te vinden. Het is echter wel bekend dat De Ridder door het hele land een geliefd spreker was. In het archief van de Nederlandse Protestantenbond te Hattem is terug te vinden dat ze van 1931 tot en met 1958 meerdere keren bij de Protestantenbond te gast was als spreker.
Uit een ledenlijst uit 1946 van het desbetreffende archief is aan het licht gekomen dat Mevr. Kraaij en Peter Kraaij jr. leden waren van de Protestantenbond. Mevr. Kraaij is in dit geval waarschijnlijk Liesbeth Abbing aangezien achter hun beide namen staat dat ze op Sur Selva te Hattem woonachtig zijn. Peter Kraaij was de jongere broer van Eva en Greet Kraaij, aan wie het boekje ‘Het Weiland’ is opgedragen. Liesbeth Abbing was de echtgenote van Peter Kraaij.

Op de vraag hoe Tony de Ridder vanuit Otterlo in Hattem terecht is gekomen is het meest voor de hand liggende antwoord dat zij via haar lezingen bij de Protestantenbond in contact gekomen met Peter Kraaij en uiteindelijk ook met Eva en Greet Kraaij.

Portret Tony de Ridder. [Collectie Stichting Heemkunde Renkum via Wikimedia] — Portret Tony de Ridder.
[Collectie Stichting Heemkunde Renkum via Wikimedia]

Meer informatie

Het Noord-Veluws Archief is op zoek naar meer informatie over de tijd die Tony de Ridder in Hattem heeft doorgebracht. Mocht je hier meer kennis van hebben, nodigen we je graag uit om contact met ons op te nemen. Dit kan via info@noordveluwsarchief.nl of via het contactformulier.

De boekjes ‘Het Weiland’ en ‘Wolken boven Hattem’ zijn in te zien in onze vestiging in Epe.